Ulte Hanumanji ka Mandir: એક સનાતન કહેવત છે ‘હરિ અનંત, હરિ કથા અનંતા’, આ વાત શ્રી હરિ વિષ્ણુના અવતાર ભગવાન રામના પ્રખર ભક્ત હનુમાનજી માટે પણ સાચી છે. મધ્યપ્રદેશના ઈન્દોર જિલ્લામાં સાંજે કાન્હ નદીના કિનારે હનુમાનજીનું આવું દિવ્ય સ્વરૂપ અને મંદિર જોઈને દરેક વ્યક્તિ આશ્ચર્યચકિત થઈ જાય છે. આ સ્થળ અને અહીંના હનુમાનજી એકદમ અનોખા છે.
પાતાળ વિજયે હનુમાનને ઊંધો કર્યો
સાંવર મંદિરમાં સ્થાપિત હનુમાનજી વિશ્વની એકમાત્ર એવી પ્રતિમા છે, જ્યાં માથે ઉભી હનુમાનજીની પ્રતિમા દર્શન આપે છે. દેશ-વિદેશના ભક્તો અને પ્રવાસીઓ સાંજ પડતાં જ હનુમાનજીના દર્શન કરવા હનુમાન ધામમાં પહોંચે છે અને ધાકથી ભરાઈ જાય છે. તમને જણાવી દઈએ કે, અહીં મધ્યપ્રદેશમાં રાજનીતિ હોય કે અન્ય કોઈ પ્રસંગ, આ મંદિરમાં પૂજા કરીને વિસ્તારના દરેક શુભ કાર્યની શરૂઆત કરવામાં આવે છે.
હનુમાન આ સ્થળેથી અધધધ ગયા
સાંવર અને હનુમાનજીનું આ મંદિર ત્રેતાયુગ અને રામાયણ સાથે સંબંધિત છે. રામાયણમાં આ સાથે જોડાયેલી એક કથા છે કે જ્યારે લંકાના યુદ્ધમાં રાવણની સેના હારી રહી હતી ત્યારે રાવણના કહેવા પર અધિવેશનના રાજા અહિરાવણે શ્રી રામ અને લક્ષ્મણનું અપહરણ કર્યું હતું. અહિરાવણ તેને બંદી બનાવીને તેના અંડરવર્લ્ડમાં લઈ ગયો હતો. ત્યારબાદ હનુમાનજીએ અંડરવર્લ્ડમાં જઈને અહિરાવણનો વધ કર્યો અને શ્રી રામ-લક્ષ્મણની રક્ષા કરી. આ વિસ્તારમાં એવી માન્યતા છે કે આ એ જ જગ્યા છે જ્યાંથી હનુમાનજી અંડરવર્લ્ડમાં પ્રવેશ્યા હતા. એટલા માટે અહીં હનુમાનની મૂર્તિ ઊંધું સ્થાપિત કરવામાં આવે છે.
મંગળવાર અને શનિવારે ભક્તોની ભીડ જામે છે
સાંવરના આ હનુમાન મંદિરમાં હનુમાનજીની સાથે રામ દરબાર અને વિવિધ ભગવાનના મંદિરો પણ સ્થાપિત છે. દેશ-વિદેશમાંથી ભક્તો મંગળવાર અને શનિવારે બાબા હનુમાનના ઉલટા દર્શન કરવા આવે છે. મંદિરના પૂજારી પણ કહે છે કે હનુમાનજી અહીંથી જ નરકમાં ગયા હતા. અધધધ જવા માટે માથે ચઢીને જવું પડતું હતું, ત્યારથી અહીં હનુમાનજીની મૂર્તિ ઊંધી સ્થાપિત છે.
