Lok Sabha Elections 2024: વર્ષ 1982માં કેરળ રાજ્યની ચૂંટણીમાં દેશમાં પ્રથમ વખત ઈલેક્ટ્રોનિક વોટિંગ મશીન (EVM)નો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો. ત્યારપછી સમયાંતરે આ મશીનને લઈને અનેક પ્રકારની વાતો અને આક્ષેપો કરવામાં આવ્યા હતા. આ જ કારણ છે કે ઘણા લોકો કહે છે કે દેશમાં જો કોઈ બાબતમાં સૌથી વધુ દોષારોપણ કરવામાં આવે તો ઈવીએમ પ્રથમ સ્થાને ઉભું હોય તેવું લાગે છે. તે જ સમયે, ઈવીએમને લઈને કેટલીક જગ્યાએ એવા દાવા કરવામાં આવ્યા છે કે દેશની સર્વોચ્ચ અદાલત, સુપ્રીમ કોર્ટે આ મશીનમાં ખામીઓ શોધીને ચૂંટણીમાં તેના ઉપયોગ પર પ્રતિબંધ મૂક્યો છે.
ઈવીએમને લઈને ઘણી જગ્યાએ એવા દાવા કરવામાં આવી રહ્યા છે કે દેશની સર્વોચ્ચ અદાલતે તેના પર પ્રતિબંધ મૂક્યો છે, જેના પછી ભારતના ચૂંટણી પંચે આવા ભ્રામક દાવાઓને ખાળવા માટે તેની વેબસાઈટ https://mythvsreality.eci.gov.in/ અપડેટ કરી છે. વિગતો/ઇવીએમ, ચૂંટણી સંબંધિત વિવિધ મુદ્દાઓ પર મિથ વિ રિયાલિટીનો એક સેગમેન્ટ શરૂ કરવામાં આવ્યો છે. વાસ્તવિકતા વિરુદ્ધ આ મિથમાં ચૂંટણી પંચે સુપ્રીમ કોર્ટ અને હાઈકોર્ટના ઈવીએમ પ્રતિબંધ પાછળની વાસ્તવિકતા જણાવી છે. જોકે, આ પાછળનું સત્ય શું છે? ચાલો અમને જણાવો:
EVM પર સુપ્રીમ કોર્ટનો શું હતો નિર્ણય?
2001 થી, દેશની ઘણી હાઈકોર્ટમાં સમયાંતરે ઈવીએમ વિરુદ્ધ કેસ દાખલ કરવામાં આવ્યા છે, જેમાં સંભવિત ગેરરીતિઓ અંગે આશંકા વ્યક્ત કરવામાં આવી છે અને આ મુદ્દો ઉઠાવવામાં આવ્યો છે. સુપ્રીમ કોર્ટે દેશની ઘણી ટોચની એજન્સીઓ સાથે મળીને ઈવીએમની ટેકનિકલ સુરક્ષા, વહીવટી સુરક્ષા, ઉપયોગ, વિશ્વસનીયતા અને ઈવીએમની મજબૂતી સાથે સંબંધિત વિવિધ પાસાઓ પર સમયાંતરે અનેક કેસોમાં તપાસ હાથ ધરી છે.
2001 માં, મદ્રાસ હાઈકોર્ટે, એક કેસની સુનાવણી દરમિયાન, સ્વીકાર્યું હતું કે “EVM હેક કરવું અથવા તેની સાથે છેડછાડ કરવી શક્ય નથી”. ઈવીએમ વિરુદ્ધ દાખલ કરાયેલા ઘણા કેસોમાં સુપ્રીમ કોર્ટે હાઈકોર્ટના આદેશ સામેની અપીલને ફગાવી દીધી હતી અને આ અરજીઓને માત્ર પબ્લિસિટી સ્ટંટ ગણાવીને ઘણા અરજદારોને દંડ ફટકાર્યો હતો.
ઈવીએમ પર કોઈ પ્રતિબંધ નથી
તમને જણાવી દઈએ કે દેશમાં ઈવીએમ પર કોઈ પ્રતિબંધ નથી. લોકસભા ચૂંટણી 2024માં, 19 એપ્રિલ 2024થી 1 જૂન 2024 સુધી દેશભરમાં સાત તબક્કામાં યોજાનારી ચૂંટણી દરમિયાન ચૂંટણી પંચ માત્ર EVMનો ઉપયોગ કરશે, જેના પરિણામો 4 જૂને દેશભરમાં એકસાથે આવશે.