National News: 12 માર્ચ એ તારીખ છે જ્યારે દેશની આર્થિક રાજધાની મુંબઈ એક પછી એક 12 બોમ્બ વિસ્ફોટોથી હચમચી ગયું હતું. આ વિસ્ફોટોમાં કુલ 257 લોકોએ જીવ ગુમાવ્યા અને 700 થી વધુ લોકો ઘાયલ થયા. જો કે, શહેરમાં અન્ય ઘણી જગ્યાએ બોમ્બ મુકવામાં આવ્યા હતા પરંતુ તે ફાટ્યા ન હતા અન્યથા વધુ નુકસાન થઈ શકે તેમ હતું. આ વિસ્ફોટો પાછળના ષડયંત્રનો પર્દાફાશ કરવાની જવાબદારી મુંબઈના ભૂતપૂર્વ પોલીસ કમિશનર અને તત્કાલીન ટ્રાફિક ડીસીપી રાકેશ મારિયાને આપવામાં આવી હતી. તેણે પોતાના પુસ્તક ‘લેટ મી સે ઇટ નાઉ’માં આ વિસ્ફોટો સાથે જોડાયેલા ઘણા ખુલાસા કર્યા છે.
એપિસોડની શરૂઆત સ્કૂટરથી થઈ હતી
બોમ્બેમાં બોમ્બ વિસ્ફોટોના આતંક વચ્ચે, એક ડૉક્ટરને તેના ક્લિનિકની બહાર એક ત્યજી દેવાયેલ સ્કૂટર મળ્યું. તેઓએ પોલીસને જાણ કરી હતી જે બાદ સ્કૂટરમાં બોમ્બ મળી આવ્યો હતો અને માટુંગા પોલીસની મદદથી તેને નિષ્ક્રિય કરવામાં આવ્યો હતો. આ દરમિયાન રાકેશ મારિયા પણ ટ્રાફિક ડાયવર્ટ કરવા અને બેરિકેડ લગાવવા ત્યાં પહોંચી ગયા હતા. બોમ્બને નિષ્ક્રિય કર્યા પછી, સ્કૂટર માટુંગા પોલીસ સ્ટેશનમાં પાર્ક કરવામાં આવ્યું હતું.
મારિયાને તપાસની જવાબદારી મળી
રાકેશ મારિયાએ તેમના પુસ્તકમાં લખ્યું છે કે તેમને સમાચાર મળ્યા કે મુંબઈ પોલીસ કમિશનર તેમને મળવા માંગે છે. બેઠકમાં અધિકારીઓએ મારિયા સાથે વિસ્ફોટોની ચર્ચા કરી અને તેને તપાસની જવાબદારી સોંપી. મારિયાને તેની પસંદગીની ટીમ પસંદ કરવાનો અધિકાર પણ આપવામાં આવ્યો હતો. આ પછી, જ્યારે મારિયાએ તપાસ શરૂ કરી, ત્યારે તેને વર્લીમાં એક ત્યજી દેવાયેલી વાન વિશે જાણ થઈ જેમાં એકે-56 રાઈફલ્સ, 14 મેગેઝિન, પિસ્તોલ, હેન્ડ ગ્રેનેડ વગેરેનો સંગ્રહ હતો.
આ રીતે ટાઈગર મેમણની સુરાગ મળી
જ્યારે પોલીસ ટીમે ત્યજી દેવાયેલી વાન અંગે કડીઓ એકઠી કરી ત્યારે તે અલ-હુસૈની બિલ્ડીંગની રૂબીના સુલેમાન મેમણના નામે મળી આવી હતી. આ પછી રાકેશ મારિયાને ખબર પડી કે આ બિલ્ડિંગમાં મેમણ પરિવાર કોણ છે. આ પછી પોલીસને ટાઈગર મેમણ વિશે ખબર પડી. પોલીસને ખબર પડી કે ટાઈગર એક મોટો દાણચોર છે અને તેના કનેક્શન અંડરવર્લ્ડ સાથે પણ જોડાયેલા છે.
ચાવી વડે વિસ્ફોટનું રહસ્ય ખુલ્યું
જ્યારે પોલીસ અલ-હુસૈની બિલ્ડિંગ પર પહોંચી તો તેમને ઘરનો દરવાજો બંધ જોવા મળ્યો. પોલીસ દરવાજો તોડી અંદર પ્રવેશી હતી. અહીં પોલીસ ટીમને એક બજાજ સ્કૂટરની ચાવી મળી આવી હતી. આ ચાવી પર 449 લખેલું હતું. રાકેશ મારિયાએ આ ચાવી તેના પોલીસ અધિકારીને આપી અને તેને માટુંગા પોલીસ સ્ટેશનમાં પડેલા સ્કૂટર સાથે મેચ કરવાનું કહ્યું. આખરે આ ચાવી એ જ સ્કૂટરની હોવાનું બહાર આવ્યું. તપાસ ટીમ સમજી ગઈ હતી કે વિસ્ફોટો પાછળ ટાઈગર મેમણ અને તેની ગેંગનો હાથ છે.
100 થી વધુ આરોપીઓને સજા
આ કેસની વધુ તપાસ દરમિયાન એક પછી એક કાવતરાખોરોના નામ સામે આવવા લાગ્યા. 4 નવેમ્બર 1993ના રોજ પોલીસે મુંબઈની કોર્ટમાં 10 હજારથી વધુ પાનાની ચાર્જશીટ દાખલ કરી હતી. આ પછી મામલો CBI પહોંચ્યો. આ ક્રમમાં ટાઈગર મેમણના ભાઈ યાકુબ મેમણ, મુસ્તફા ડોસા, અબુ સાલેમ વગેરેની ધરપકડ કરવામાં આવી હતી. મુંબઈ વિસ્ફોટોમાં 100 થી વધુ લોકો દોષિત ઠર્યા હતા. બ્લાસ્ટના લગભગ 22 વર્ષ બાદ યાકુબ મેનનને ફાંસીની સજા સંભળાવવામાં આવી હતી. સાથે જ મુંબઈ બ્લાસ્ટના મુખ્ય આરોપી ટાઈગર મેનન અને દાઉદ ઈબ્રાહીમ હજુ ફરાર છે.