ઈલેક્ટોરલ બોન્ડને લઈને સુપ્રીમ કોર્ટના નિર્ણય બાદ સરકાર તેના વિવિધ પાસાઓને તપાસવામાં વ્યસ્ત છે. સરકારે કહ્યું છે કે તે હજુ આ નિર્ણયનો અભ્યાસ કરી રહી છે. એવું કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે સરકાર એવું કોઈ પગલું નહીં ભરે જે સુપ્રીમ કોર્ટના નિર્ણયની વિરુદ્ધ જાય. આ મામલે સરકાર ડિસેમ્બરમાં પસાર થયેલા ચૂંટણી પંચ સાથે જોડાયેલા બિલને પણ ધ્યાનમાં રાખી રહી છે. તમને જણાવી દઈએ કે તે સમયે વિપક્ષના ઘણા સભ્યોને સસ્પેન્ડ કરવામાં આવ્યા હતા અને સરકારે ચૂંટણી પંચના સભ્યોની નિમણૂક સાથે સંબંધિત બિલ પસાર કર્યું હતું.
સરકારી ચિંતા
સરકાર પણ કાળા નાણાને લઈને ચિંતિત છે. સમસ્યા એ પણ છે કે દાતાઓની ઓળખ છતી કરવી બેંકિંગ કાયદાની વિરુદ્ધ છે. નોંધનીય છે કે કોર્ટે ચૂંટણી બોન્ડ દ્વારા દાન આપનારાઓની ઓળખ જાહેર કરવાનો નિર્દેશ આપ્યો છે. એનડીટીવી અનુસાર, સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે 2017 પહેલા કાળા નાણાની માત્રા ઘટાડવા માટે ચૂંટણી બોન્ડ રજૂ કરવામાં આવ્યા હતા. ઉપરાંત, તેમનો ઉદ્દેશ્ય રાજકીય દાનને શંકાસ્પદ પરિસ્થિતિમાંથી સારી વ્યવસ્થામાં લઈ જવાનો હતો. સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, બીજું મોડલ એવું હતું કે જેના હેઠળ ટ્રસ્ટો કંપનીઓ અને વ્યક્તિઓ દ્વારા મેળવેલા પૈસા રાજકીય પક્ષોને વહેંચે છે. આ મુદ્દાનો ભૂતકાળમાં પણ અભ્યાસ કરવામાં આવ્યો હતો, પરંતુ તેના પડકારો ઘણા હતા. દાતાઓની સુવિધા માટે ચૂંટણી બોન્ડ યોજના લાવવામાં આવી હતી.
ભાજપની પ્રતિક્રિયા
આ બાબતો ભાજપના ટોચના નેતા રવિશંકર પ્રસાદની પ્રતિક્રિયા બાદ સામે આવી છે. રવિશંકર પ્રસાદે કહ્યું કે આ બોન્ડ તેમની પાર્ટી ચૂંટણીને પારદર્શક બનાવવાની પ્રક્રિયાના ભાગરૂપે લાવ્યા છે. જોકે, તેણે એમ પણ કહ્યું હતું કે તે કોર્ટના નિર્ણયનું સન્માન કરશે. જો કે, તેણે એમ પણ કહ્યું છે કે તે કોર્ટના આદેશના સેંકડો પાના વાંચ્યા પછી જ ફરીથી ટિપ્પણી કરશે. રવિશંકર પ્રસાદે એમ પણ કહ્યું કે આ નિર્ણયનો વિગતવાર અભ્યાસ કર્યા બાદ જ ભાજપ આ અંગે આગળનું પગલું લેશે.
શું હતો સુપ્રીમ કોર્ટનો નિર્ણય
નોંધનીય છે કે ગુરુવારે સુપ્રીમ કોર્ટે એક મહત્વપૂર્ણ નિર્ણય સંભળાવતા ઈલેક્ટોરલ બોન્ડ સ્કીમને રદ્દ કરી દીધી હતી. પોતાનો ચુકાદો આપતાં કોર્ટે કહ્યું હતું કે કાળાં નાણાં પર અંકુશ લગાવવાના હેતુથી માહિતીના અધિકારનું ઉલ્લંઘન વાજબી નથી. તેમણે એમ પણ કહ્યું કે ચૂંટણી બોન્ડ યોજના માહિતીના અધિકાર અને અભિવ્યક્તિની સ્વતંત્રતાનું ઉલ્લંઘન છે. તમને જણાવી દઈએ કે રાજકીય ભંડોળમાં પારદર્શિતા લાવવા માટે રાજકીય પક્ષોને આપવામાં આવતા રોકડ દાનના વિકલ્પ તરીકે 2018માં ચૂંટણી બોન્ડ રજૂ કરવામાં આવ્યા હતા. સુપ્રીમ કોર્ટના આ નિર્ણયને કેન્દ્ર સરકાર માટે આંચકો માનવામાં આવી રહ્યો છે.
