કેન્દ્રીય ગૃહ અને સહકાર મંત્રી અમિત શાહે મંગળવારે કહ્યું કે આગામી પાંચ વર્ષમાં દેશની ફોજદારી ન્યાય પ્રણાલી વિશ્વની સૌથી આધુનિક હશે. ગુનેગારોનો ડેટા ઓનલાઈન મૂકીને આર્ટિફિશિયલ ઈન્ટેલિજન્સ (AI)ની મદદથી તેમને પકડી શકાય છે. શાહે કહ્યું કે પોલીસે ગુનેગારોથી બે ડગલાં નહીં પણ બે પેઢી આગળ રહેવું પડશે.
ગુજરાતના કાયદા મંત્રી હૃષિકેશ પટેલે જણાવ્યું હતું કે જો વૈજ્ઞાનિકો અને ટેકનોલોજી એકબીજાના પૂરક બનશે તો દેશ વધુ સુરક્ષિત બનશે. નેશનલ ફોરેન્સિક સાયન્સ યુનિવર્સિટી (NFSU), ગાંધીનગર ખાતે ‘બિહેવિયરલ ફોરેન્સિક્સ’ પરના સેમિનારમાં બોલતા શાહે જણાવ્યું હતું કે વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી સરકારે 10 વર્ષમાં વિવિધ ક્ષેત્રોમાં 50 થી વધુ પરિવર્તનકારી નિર્ણયો લીધા છે.
ફોજદારી ન્યાય પ્રણાલી નવા યુગમાં પ્રવેશી રહી છે
ભારતની ફોજદારી ન્યાય વ્યવસ્થા હવે નવા યુગમાં પ્રવેશી રહી છે. કેન્દ્ર સરકારે બ્રિટિશ યુગના 150 ફોજદારી કાયદામાં ફેરફાર કર્યા છે. ન્યાયિક પ્રણાલીને મજબૂત કરવા માટે, NFSU ના અત્યાર સુધીમાં નવ કેમ્પસ ખોલવામાં આવ્યા છે અને વધુ નવ કેમ્પસની સ્થાપના કરવામાં આવી રહી છે. યુગાન્ડામાં એક કેમ્પસ પણ ખોલવામાં આવ્યું છે.
જાતીય અને બાળ ગુનાઓનો ઓનલાઈન ડેટાબેઝ બનાવ્યો
શાહે જણાવ્યું હતું કે નાર્કોટિક્સ, જાતીય અને કિશોર અપરાધોનો ઓનલાઈન ડેટાબેઝ બનાવવામાં આવ્યો છે અને છેલ્લા 25 વર્ષના આતંકવાદના કેસો ઓનલાઈન ઉપલબ્ધ કરાવવામાં આવ્યા છે. તેમણે કહ્યું, ‘અમે તમામ પ્રકારના ડેટાનું વિશ્લેષણ કરવા માટે AIનો ઉપયોગ કરીને એક સોફ્ટવેર વિકસાવી રહ્યા છીએ. મેં સંસદમાં પણ કહ્યું છે કે આખી સિસ્ટમ આ ત્રણ કાયદા (નવા ફોજદારી કાયદા)ના આધારે ચાલશે.
તપાસ ઝડપી કરવામાં આવશે અને સજા પણ ત્વરિત કરવામાં આવશે.
શાહે જણાવ્યું હતું કે બ્રિટિશ યુગના IPC, CrPC અને એવિડન્સ એક્ટના સ્થાને નવા કાયદા અમલમાં મૂકવામાં આવ્યા છે જે ભવિષ્યમાં ગુનેગારોને ગુનાઓ કરતા અટકાવશે અને ફોરેન્સિક સાયન્સની મદદથી ગુનાઓની તપાસ ઝડપી થશે અને સજા પણ થશે. ઝડપી. તે શક્ય બનશે. સરકાર ટેક્નોલોજીના ઉપયોગ દ્વારા પોલીસ સિસ્ટમને આધુનિક બનાવવાના મોટા પડકાર પર પણ કામ કરી રહી છે, આ દરમિયાન તેના ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરમાં કોઈ ફેરફાર થશે નહીં.
સિસ્ટમોને બચાવવા માટે નેટવર્ક બનાવવું જરૂરી છે
AI જેવી નવી ટેક્નોલોજીથી ઉદ્ભવતા હાઇબ્રિડ અને બહુપરીમાણીય જોખમો પણ એક પડકાર છે અને તેને ઓળખવા અને અમારી સિસ્ટમને સુરક્ષિત રાખવા માટે નેટવર્ક બનાવવાની જરૂર છે. શાહે કહ્યું કે કેન્દ્રએ દર વર્ષે 9,000 થી વધુ વૈજ્ઞાનિક અધિકારીઓ અને ફોરેન્સિક સાયન્સ અધિકારીઓની જરૂરિયાતને પહોંચી વળવા પગલાં લીધાં છે.
સાયબર સુરક્ષા દેશની આંતરિક સુરક્ષાને મજબૂત બનાવે છે
ગુજરાતના કાયદા મંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે, આધુનિક ટેકનોલોજી અને સાયબર સુરક્ષાથી દેશની આંતરિક સુરક્ષા મજબૂત બની છે. આનું શ્રેષ્ઠ ઉદાહરણ અયોધ્યામાં અભિષેક સમારોહ હતું જે કોઈપણ અપ્રિય ઘટના વિના સંપૂર્ણ સલામત વાતાવરણમાં યોજવામાં આવ્યું હતું.
રાષ્ટ્રીય માનવાધિકાર આયોગના અધ્યક્ષ જસ્ટિસ અરુણ કુમાર મિશ્રાએ કહ્યું કે ફોરેન્સિક સાયન્સ અને બિહેવિયરલ ફોરેન્સિક્સ માનવ અધિકારોના રક્ષણમાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવશે. ગુનાઓને રોકવા માટે ડીએનએ વિશ્લેષણ જરૂરી છે અને ફોરેન્સિક સાયન્સ પણ આમાં મોટી ભૂમિકા ભજવશે.
