હિંદુ ધર્મમાં ચંદ્ર અને સૂર્યગ્રહણ બંનેનું વિશેષ મહત્વ છે. આ વર્ષે 14 ઓક્ટોબરે સૂર્યગ્રહણ થવાનું છે. આ ગ્રહણ ભારતીય સમય અનુસાર 14 ઓક્ટોબરે રાત્રે 8:34 વાગ્યાથી શરૂ થશે અને 2:25 વાગ્યા સુધી ચાલશે. આ ગ્રહણનો કુલ સમયગાળો 5 કલાક 51 મિનિટનો રહેશે. તમને જણાવી દઈએ કે આ સૂર્યગ્રહણ વર્ષ 2023નું છેલ્લું ગ્રહણ હશે. ગ્રહણ દરમિયાન આવતા સુતક કાળનું પણ ખાસ ધ્યાન રાખવું જોઈએ. ધાર્મિક માન્યતાઓ અનુસાર, ગ્રહણનો સુતક સમયગાળો 12 કલાક અથવા 9 કલાક પહેલા શરૂ થાય છે, જેમાં સૂર્યગ્રહણનો સુતક સમયગાળો ગ્રહણના સમયના 12 કલાક પહેલા શરૂ થાય છે. સુતક કાળને અશુભ સમય માનવામાં આવે છે, તેથી સુતક કાળમાં પણ કોઈ શુભ કે શુભ કાર્ય કરવામાં આવતું નથી. આ ગ્રહણનો સુતક સમયગાળો 14 ઓક્ટોબરે સવારે 8.34 કલાકે શરૂ થશે.
ગ્રહણ દરમિયાન આ બાબતોનું ખાસ ધ્યાન રાખો
- સૂર્યગ્રહણ સમયે ઘરની બહાર ન નીકળવું જોઈએ અને સૂર્યગ્રહણને ક્યારેય સીધી આંખોથી જોવું જોઈએ નહીં.
- ગ્રહણના સમયે રસોડા સંબંધિત કોઈ કામ ન કરવું જોઈએ, ખાસ કરીને રસોઈ પણ ન કરવી જોઈએ.
- ગ્રહણ દરમિયાન ગર્ભવતી મહિલાઓએ બિલકુલ બહાર ન જવું જોઈએ.
- ગ્રહણ સમયે સોયમાં દોરો ન નાખવો જોઈએ.
- સૂર્યગ્રહણ દરમિયાન કોઈ પણ વસ્તુને કાપવી, છાલ કરવી, કાંતવું અથવા બડાઈ મારવી જોઈએ નહીં.
- આ સિવાય ગ્રહણ દરમિયાન મંદિરની મૂર્તિને હાથ ન લગાડવો જોઈએ.
- ગ્રહણ સમયે સૂર્ય ભગવાનનું ધ્યાન કરવું જોઈએ અને તેમના મંત્રોનો ઉચ્ચ અવાજમાં જાપ કરવો જોઈએ. સૂર્ય ભગવાનનો મંત્ર આ પ્રમાણે છે – ‘ઓમ હ્રીં હ્રીં હ્રૌં સા: સૂર્યાય નમઃ’.
- આ ઉપરાંત સૂર્ય ભગવાનનો એક અન્ય વિશેષ મંત્ર પણ છે – ‘ઓમ ઘ્રિણ્ય સૂર્યાય નમઃ’.
- ગ્રહણ દરમિયાન ફેલાયેલી નકારાત્મકતાના કારણે જોરથી મંત્રનો જાપ કરવાથી વ્યક્તિ પર કોઈ અસર થતી નથી.
સૂર્યગ્રહણ પછી શું કરવું જોઈએ?
- ગ્રહણ પછી ઘરને સાફ કરો અને આખા ઘરમાં ગંગાજળનો છંટકાવ કરો.
- ઘરના મંદિરમાં રાખવામાં આવેલ તમામ દેવી-દેવતાઓની મૂર્તિઓ અને ચિત્રો પર ગંગાજળનો છંટકાવ કરો અને તેમને સ્નાન કરાવો.
- ઉપરાંત, સૂર્યગ્રહણ પછી, સ્નાન વગેરે કર્યા પછી દાન કરવાની ખાતરી કરો.
- સૂર્યગ્રહણ પછી ગાયને પણ લીલો ચારો ખવડાવો.
- ગ્રહણ દરમિયાન ઘરના તમામ પાણીના વાસણો, દૂધ અને દહીંમાં કુશ અથવા તુલસીના પાન અથવા ઘાસને ધોઈને નાખો. પછી ગ્રહણ સમાપ્ત થયા પછી, ડૂબને બહાર કાઢો અને તેને ફેંકી દો.
- આ સિવાય ગ્રહણ શરૂ થાય તે પહેલા કેટલાક અનાજ અને જૂના પહેરેલા કપડા કાઢીને બાજુ પર રાખો અને જ્યારે ગ્રહણ પૂર્ણ થાય ત્યારે તે અનાજ અને કપડા સફાઈ કર્મચારીને સન્માનપૂર્વક દાન કરો. આનાથી તમને શુભ ફળ મળશે.
સુતક સમયગાળો
સુતકનો સમયગાળો અશુભ અથવા દૂષિત સમયગાળો માનવામાં આવે છે. સુતક કાળમાં ભગવાનની પૂજા કરવાની મનાઈ છે. આ ઉપરાંત મંદિરોના દરવાજા પણ બંધ છે. એટલું જ નહીં, સૂતક કાળમાં ખાવા-પીવાનું પણ વર્જિત માનવામાં આવે છે. સુતકનો સમયગાળો સૂર્યગ્રહણના 12 કલાક પહેલા શરૂ થાય છે.