24 જૂને, ચીન દ્વારા આયોજિત બ્રિક્સ સમિટના છેલ્લા દિવસે, બિન-બ્રિક્સ દેશોને એક બેઠકમાં આમંત્રણ આપવામાં આવ્યું હતું. પાકિસ્તાન આ બેઠકમાં ભાગ લઈ શક્યું ન હતું, જેના માટે પાકિસ્તાને નામ લીધા વિના ભારતને જવાબદાર ઠેરવ્યું હતું.
આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે સતત બદલાતી ઘટનાઓ વચ્ચે પાકિસ્તાનને ચીન અને રશિયાથી ઝટકો લાગ્યો છે. બ્રિક્સ સમિટના છેલ્લા દિવસે મળેલી બેઠકમાં પાકિસ્તાનને સામેલ કરવા પર રોક લગાવવાના નિર્ણય પર ચીને ભારતનું સમર્થન કર્યું છે. ચીને સ્પષ્ટ કહ્યું છે કે આ બેઠકના આયોજનનો નિર્ણય બ્રિક્સ દેશોએ પરસ્પર વિચાર-વિમર્શ બાદ લીધો છે.
વાસ્તવમાં, પાકિસ્તાને 24 જૂનના રોજ આયોજિત બ્રિક્સ આઉટરીચ પ્રોગ્રામમાં ભાગ લેવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો, પરંતુ તે બેઠકમાં ભાગ લઈ શક્યો ન હતો. આ પછી ભારત પર નિશાન સાધતા પાકિસ્તાને તેના પર આરોપ લગાવ્યા.
પાકિસ્તાનના વિદેશ મંત્રાલયે સોમવારે જારી કરેલા એક નિવેદનમાં કહ્યું, “અમે નોંધ્યું છે કે આ વર્ષે બ્રિક્સની બાજુમાં વૈશ્વિક વિકાસ પર એક ઉચ્ચ સ્તરીય બેઠક યોજાઈ હતી, જેમાં ઘણા વિકાસશીલ દેશો અને ઉભરતી અર્થવ્યવસ્થાઓને આમંત્રણ આપવામાં આવ્યું હતું.” પરંતુ બ્રિક્સના સભ્ય દેશે તેમાં પાકિસ્તાનની ભાગીદારી અટકાવી તે ખેદજનક છે.
જોકે, પાકિસ્તાને સીધું ભારતનું નામ લીધું નથી. ચીનની સ્પષ્ટતા બાદ હવે એવું લાગે છે કે આ નિર્ણય એ આધાર પર લેવામાં આવ્યો છે કે પાકિસ્તાન ઉભરતી અર્થવ્યવસ્થા તરીકે લાયક નથી. હવે આ અંગે પ્રતિક્રિયા આપતા ચીનના વિદેશ મંત્રાલયના પ્રવક્તા ઝાઓ લિજિયાને કહ્યું છે કે ઉચ્ચસ્તરીય બેઠક યોજવાનો નિર્ણય બ્રિક્સ દેશો વચ્ચેના પરામર્શના આધારે લેવામાં આવ્યો છે. જોકે, તેણે આ અંગે ખુલીને વાત કરી ન હતી.
તમને જણાવી દઈએ કે બ્રિક્સ સમિટ 23 અને 24 જૂને ચીનની યજમાનીમાં યોજાઈ હતી. 24 જૂને, સમિટના છેલ્લા દિવસે, બ્રિક્સ બેઠકોની બાજુમાં વૈશ્વિક વિકાસ પર એક ઉચ્ચ સ્તરીય બેઠક યોજાઈ હતી. પાકિસ્તાન આ બેઠકમાં બિન-બ્રિક્સ દેશ તરીકે સામેલ થવા માંગતું હતું પરંતુ થઈ શક્યું નહીં. પાકિસ્તાને આ બેઠકમાં ભાગ ન લેવા માટે ભારતને જવાબદાર ઠેરવ્યું હતું. જોકે, પાકિસ્તાને સીધું ભારતનું નામ લીધું નથી.
અલ્જેરિયા, આર્જેન્ટિના, કંબોડિયા, ઈજીપ્ત, ઈથોપિયા, ફિજી, ઈન્ડોનેશિયા, ઈરાન, કઝાકિસ્તાન, સેનેગલ, ઉઝબેકિસ્તાન, મલેશિયા અને થાઈલેન્ડ આ બેઠકમાં સામેલ થયા હતા. એવા અહેવાલો છે કે ચીન-પાકિસ્તાન ઈકોનોમિક કોરિડોર (CPEC) સંબંધિત પ્રોજેક્ટ્સની ગતિ અને પાકિસ્તાનની નાણાકીય સ્થિતિ સુધારવાના પગલાંથી ચીન ખુશ નથી.
પાકિસ્તાન 6 બિલિયન ડોલરના બેલઆઉટ પેકેજ માટે ઈન્ટરનેશનલ મોનેટરી ફંડ (IMF) સાથે વાતચીત કરી રહ્યું છે. નાદારીની આરે ઉભેલા પાકિસ્તાનના વિદેશી મુદ્રા ભંડાર લગભગ ખાલી છે અને તેને આર્થિક મદદની ખૂબ જ જરૂર છે.
